Śmierć bliskiej osoby zawsze wiąże się z ogromnym ciężarem emocjonalnym. Niezależnie od tego, czy była to nagła śmierć zmarłego, czy przewlekła choroba — trzeba zmierzyć się nie tylko z żałobą, ale również z szeregiem obowiązków formalnych. Jednym z nich jest uporządkowanie spraw majątkowych, w tym mieszkania po śmierci właściciela.
W tym artykule wyjaśnimy krok po kroku, co zrobić po śmierci osoby bliskiej, jak poradzić sobie z formalnościami po zgonie i co dalej z odziedziczonym mieszkaniem lub domem. Szczególną uwagę poświęcimy sytuacjom, gdy rodzina już wie, że trzeba będzie zająć się sprzedażą nieruchomości — a decyzje trzeba podjąć szybko, ale spokojnie i bezpiecznie.
W Awentin mamy lata doświadczenia w sprawach tego typu. Pomogliśmy setkom klientów przejść przez taki proces.
Formalności po śmierci bliskiej osoby należy wykonać jak najszybciej
Zgłoszenie śmierci i akt zgonu
Po śmierci zmarłego należy niezwłocznie udać się do urzędu stanu cywilnego i zgłosić fakt zgonu. Wymagane dokumenty to karta zgonu, dowód osobisty osoby zmarłej i ewentualnie dokument tożsamości zgłaszającego. Urząd wyda akt zgonu, który będzie niezbędny do wszystkich kolejnych kroków – od zasiłku pogrzebowego, przez zgłoszenia do ZUS, aż po sprawy spadkowe.
Warto wiedzieć: bezpłatny odpis skrócony aktu zgonu przysługuje członkom rodziny zmarłego, w tym współmałżonkowi, dzieciom i osobom uprawnionym do pochówku.
ZUS, ubezpieczenia i świadczenia po zmarłym
Po śmierci osoby należy również:
- powiadomić ZUS/KRUS o zgonie — ma to wpływ na wypłaty emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy,
- zgłosić śmierć do banków, spółdzielni mieszkaniowej i firm ubezpieczeniowych (należy zgłosić fakt zgonu ubezpieczycielowi),
- ubiegać się o zasiłek pogrzebowy – świadczenie to może pokryć część kosztów pogrzebu,
- zabezpieczyć lokal — warto zmienić zamki i sprawdzić rachunki.
Co dzieje się z mieszkaniem po śmierci właściciela?
W momencie śmierci spadkodawcy dochodzi do tzw. otwarcia spadku. Od tej chwili nieruchomość wchodzi w skład masy spadkowej, a prawo do niej nabywają spadkobiercy – zgodnie z wolą zawartą w testamencie lub według dziedziczenia ustawowego.
Dziedziczenie mieszkania może odbywać się na dwa sposoby:
- Na podstawie testamentu, jeśli osoba zmarła pozostawiła oświadczenie woli,
- Na podstawie ustawy, jeżeli brak testamentu – wówczas pierwszej kolejności dziedziczy małżonek i dzieci (np. dziecko spadkodawcy, ojczym, macocha).
W każdym przypadku niezbędne będzie stwierdzenie nabycia spadku — można je przeprowadzić w sądzie lub przed notariuszem.
Czy trzeba czekać na postępowanie spadkowe?
Tak. Sprzedaż odziedziczonego mieszkania nie jest możliwa bez wcześniejszego nabycia spadku. Aby uregulować sprawę prawnie, należy:
- złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia spadku do sądu rejonowego,
- lub udać się do notariusza i sporządzić akt poświadczenia dziedziczenia (jeśli wszyscy spadkobiercy się zgadzają).
Dopiero po tym możliwa jest dalsza sprzedaż. Jeśli mieszkanie dziedziczy więcej niż jedna osoba, konieczne może być zawarcie umowy działu spadku.
Mieszkanie po zmarłym: emocje, obowiązki i decyzje
Wielu bliskich zmarłego odwleka decyzję o uporządkowaniu rzeczy po zgonie. Mieszkanie lub dom po osobie zmarłej to nie tylko majątek — to również wspomnienia. Często przez wiele miesięcy lokal stoi pusty, generując tylko koszty i poczucie ciężaru emocjonalnego.
Sprawa jest delikatna, ale warto zadać sobie pytanie: czy chcemy tam zamieszkać? Czy lepiej wynająć? A może sprzedać?
Sprzedaż mieszkania po śmierci właściciela – krok po kroku?
- Uzyskaj stwierdzenie nabycia spadku (sądem lub notarialnie),
- Sprawdź, czy lokal nie jest zadłużony – przy spadku przechodzą też zobowiązania,
- Skonsultuj się z notariuszem – sprzedaż mieszkania po postępowaniu spadkowym wymaga aktualnych dokumentów,
- Pamiętaj: jeśli sprzedaż następuje przed upływem 5 lat od nabycia, może być konieczne zapłacenie podatku od spadków i darowizn,
- Wybierz sposób sprzedaży: samodzielnie, przez agencję lub przez skup nieruchomości.
Jak szybko sprzedać mieszkanie po spadku?
Tradycyjna sprzedaż vs. skup nieruchomości
Tradycyjna sprzedaż może zająć kilka miesięcy, a nawet lat. Wymaga przygotowania lokalu, licznych wizyt osób zainteresowanych, negocjacji, a nierzadko też remontu lub opróżnienia mieszkania z rzeczy zmarłego. Dla wielu członków rodziny to duży wysiłek emocjonalny. Wiele osób nie chce się tym zajmować i przyjeżdżać do lokalu, który wywołuje bolesne wspomnienia. Klienci bardzo często chcą po prostu pozbyć się takiego mieszkania i zapomnieć o sprawie.
Dlatego coraz więcej osób wybiera skup nieruchomości po zgonie właściciela. Co oferuje taka usługa?
- Wycena i decyzja w 24 godziny,
- Gotówka na koncie nawet w 7 dni,
- Brak potrzeby dopełnienia wszystkich formalności we własnym zakresie – firma zajmuje się dokumentami, księgą wieczystą, a nawet opróżnieniem mieszkania,
- Dyskrecja, bezpieczeństwo, empatyczne podejście.
„Pamiętam, jak pomogliśmy rodzeństwu, które nie mogło się porozumieć po śmierci mamy. Mieszkanie stało puste przez dwa lata, aż w końcu ktoś z nich trafił na nasz numer. W tydzień zakończyliśmy temat, wypłaciliśmy środki i pomogliśmy im pogodzić się – nie tylko z papierami, ale i ze sobą. Dla mnie to nie była tylko transakcja – to była ulga, którą im daliśmy.”
Cezary Nocula, założyciel Awentin InwestycjeJak działa Awentin? Szybko, bezpiecznie, z empatią
Awentin to firma, która od lat pomaga rodzinom w trudnych momentach. Dla wielu klientów byliśmy wsparciem zaraz po pogrzebie – pomagając nie tylko w sprzedaży mieszkania, ale również w uporządkowaniu całej sprawy spadkowej.
Dlaczego zaufało nam już ponad 1000 osób?
- Pomagamy spadkobiercom nawet wtedy, gdy spadek jest nieuregulowany,
- Obsługujemy transakcje z udziałami, zadłużeniami, wpisami komorniczymi,
- Zapewniamy notariusza, doradcę prawnego, a także pomoc w organizacji transportu rzeczy.
Nasze świadczenie to nie tylko zakup mieszkania – to realna pomoc dla ludzi w żałobie.
Po śmierci bliskiej osoby należy nie tylko pożegnać ją z szacunkiem, ale też uporządkować sprawy, które po sobie pozostawiła. Sprzedaży mieszkania po śmierci nie można odkładać w nieskończoność – trzeba działać mądrze, spokojnie, z poszanowaniem emocji, ale też realiów prawnych.
Jeśli nie chcesz samodzielnie zmagać się z dokumentami, poniesionych kosztów, podatkiem, wizytami u notariusza i niekończącym się czekaniem – porozmawiaj z nami.
