Darowizna mieszkania lub innej nieruchomości to popularny sposób na przekazanie majątku w rodzinie. Jednak, aby uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek, warto zrozumieć zasady opodatkowania darowizn. W tym artykule przyjrzymy się, jak wygląda kwestia podatków w przypadku przekazania nieruchomości, jakie są zwolnienia i ulgi, oraz co trzeba zrobić, aby dopełnić formalności.
Wprowadzenie do darowizny
Co to jest darowizna?
Darowizna, w najprostszym ujęciu, to umowa, na mocy której darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Jeśli w formie darowizny nabyłeś własność rzeczy lub praw majątkowych na terytorium Polski, to otrzymany przez Ciebie majątek podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Często przedmiotem darowizny jest mieszkanie, dom, działka lub inna nieruchomość. Darowizna od rodzica dla dziecka to częsty przypadek, ale wiąże się z pewnymi obowiązkami podatkowymi, chyba że obdarowany jest zwolniony z podatku. Ważne jest, aby znać przepisy, które regulują podatek od darowizny, by prawidłowo rozliczyć się z urzędem skarbowym.
Rodzaje darowizn
Darowizny można podzielić na różne kategorie, uwzględniając przedmiot darowizny, relacje między stronami umowy darowizny i inne kryteria. Najczęściej spotykane rodzaje darowizn to darowizna pieniężna, darowizna nieruchomości (mieszkania, domu, działki), darowizna ruchomości (np. samochodu) oraz darowizna praw majątkowych. W kontekście podatkowym istotny jest stopień pokrewieństwa między darczyńcą a obdarowanym, ponieważ ma to wpływ na wysokość kwoty wolnej od podatku oraz ewentualne zwolnienia. Darowizna mieszkania od rodzica dla dziecka podlega innym regulacjom niż darowizna od wujka czy od rodzeństwa rodziców. Ważne jest, aby odpowiednio zakwalifikować darowiznę, by prawidłowo ustalić, czy trzeba zapłacić podatek od darowizny.
Przepisy prawne dotyczące darowizny
Podstawowym aktem prawnym regulującym kwestie związane z darowizną jest Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn. Ustawa ta określa zasady opodatkowania nabycia majątku tytułem darowizny, w tym wysokość podatku, kwoty wolne od podatku oraz zwolnienia. Dodatkowo, Kodeks cywilny zawiera przepisy dotyczące samego aktu darowizny, w tym jej formę i warunki ważności. Ważne jest, aby znać te przepisy, ponieważ regulują one, kiedy należy zapłacić podatek od darowizny i jakie dokumenty należy złożyć w urzędzie skarbowym. Przekazanie darowizny musi odbyć się w formie aktu notarialnego, a następnie zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego. Nieprzestrzeganie tych przepisów może oznaczać negatywne konsekwencje podatkowe.
Podatek od darowizny
Ile wynosi podatek od darowizny?
Stawki podatku od darowizny, regulowanego przez ustawę o podatku od spadków i darowizn, są zróżnicowane i zależą od grupy podatkowej, do której należy obdarowany w stosunku do darczyńcy. Podatek jest obliczany od czystej wartości majątku, czyli wartości darowizny pomniejszonej o ewentualne długi i obciążenia, przekraczającej kwoty wolne dla poszczególnych grup podatkowych. Im bliższe pokrewieństwo, tym wyższa jest kwota wolna od podatku i tym niższa stawka podatku od darowizny. Darowizna mieszkania na rzecz rodziny, np. darowizna mieszkania dla dziecka, może być objęta preferencyjnymi stawkami podatkowymi, jeśli spełnione są określone warunki. Należy pamiętać, że podatek od darowizny mieszkania musi zostać zapłacony w określonym terminie od momentu otrzymania darowizny.
Podatek od darowizny mieszkania
Darowizna mieszkania wiąże się ze szczególnymi formalnościami, zwłaszcza ze względu na fakt, że przedmiotem darowizny jest nieruchomość. Umowy darowizny nieruchomości, w tym darowizny mieszkania, działki albo garażu, muszą być dokonane w formie aktu notarialnego. Notariusz pobiera opłatę za sporządzenie aktu oraz czuwa nad prawidłowym przebiegiem transakcji. Darowizna mieszkania w formie aktu notarialnego jest niezbędna dla ważności przeniesienia własności nieruchomości. Po sporządzeniu aktu notarialnego, notariusz przesyła wypis aktu do właściwego urzędu skarbowego, co inicjuje proces opodatkowania darowizny. Warto pamiętać, że darowizna lokalu mieszkalnego od rodzica dla dziecka jest często spotykaną formą przekazania majątku, ale wymaga dopełnienia formalności, by uniknąć problemów z podatkiem od darowizny mieszkania.
Obliczenie podatku od darowizny

Obliczenie podatku od darowizny zależy od wartości darowizny i grupy podatkowej obdarowanego. Podatkowi podlega nabycie, od jednego zbywcy, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej: 36 120 zł – dla osób należących do I grupy podatkowej (małżonek, rodzice, dziadkowie, dzieci, wnuki, pasierb, zięć, synowa, rodzeństwo), 27 090 zł – dla osób należących do II grupy podatkowej (rodzeństwo rodziców, zstępni rodzeństwa (np. bratanek, siostrzeniec), małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków), 5733 zł – dla osób należących do III grupy podatkowej (pozostałe osoby). Jeżeli otrzymałeś darowiznę, której wartość nie przekracza kwoty wolnej, nie podlegasz obowiązkowi podatkowemu. Przy obliczaniu tej kwoty, sumuje się czystą wartość otrzymanej darowizny z czystą wartością rzeczy i praw majątkowych nabytych od tego samego zbywcy tytułem darowizny w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok. Jeśli wartość darowizny przekracza kwotę wolną, należy zapłacić podatek od darowizny, a stawka podatku zależy od grupy podatkowej. Darowizna mieszkania od rodzica dla córki podlega innym regulacjom niż darowizna od wujka.

Formularz SD-Z2
Formularz SD-Z2 to oficjalne zgłoszenie darowizny do urzędu skarbowego, które umożliwia uniknięcie podatku od darowizny w przypadku, gdy obdarowany należy do tzw. grupy zerowej – czyli jest najbliższym członkiem rodziny (np. dzieckiem, wnukiem, rodzicem, dziadkiem, małżonkiem). Złożenie tego dokumentu we właściwym urzędzie skarbowym w ciągu 6 miesięcy od dnia otrzymania darowizny zwalnia z obowiązku zapłaty podatku. Formularz SD-Z2 można pobrać ze strony Ministerstwa Finansów lub wypełnić online przez ePUAP lub e-Urząd Skarbowy.
Jak wypełnić formularz SD-Z2? Poradnik krok po kroku
W dokumencie należy wpisać dane osobowe darczyńcy i obdarowanego, rodzaj i wartość darowizny (np. mieszkanie, dom, działka, pieniądze), a także datę jej otrzymania. W przypadku darowizny nieruchomości warto załączyć również odpis aktu notarialnego. Prawidłowe wypełnienie i terminowe złożenie SD-Z2 jest kluczowe, aby uniknąć konsekwencji finansowych i nieprzyjemności podatkowych.
🟩 Strona 1:
1. Identyfikator podatkowy (NIP lub PESEL) – wpisz swój numer PESEL (jeśli jesteś osobą fizyczną nieprowadzącą działalności).
2. Nr dokumentu – zostaw puste (wypełni urząd).
3. Status – zostaw puste (wypełni urząd).
4. Data nabycia – dzień, w którym otrzymałeś darowiznę (np. data aktu notarialnego).
5. Data powstania obowiązku podatkowego – taka sama jak w pkt 4, chyba że np. środki wpłynęły później na konto.
🟩 Sekcja A – Miejsce i cel składania zgłoszenia:
6. Urząd skarbowy – wpisz urząd właściwy ze względu na miejsce zamieszkania obdarowanego.
7. Cel formularza – zaznacz pole „1. złożenie zgłoszenia”.
🟩 Sekcja B – Twoje dane jako obdarowanego:
8–23 – uzupełnij dane osobowe (imię, nazwisko, data urodzenia, adres zamieszkania, obywatelstwo itd.).
🟩 Sekcja C – Dane darczyńcy:
24–39 – uzupełnij dane osoby, od której otrzymałeś darowiznę (imię, nazwisko, PESEL, adres itd.).
🟩 Sekcja D – Tytuł nabycia:
40. Zaznacz pole „6. darowizna”.
🟩 Sekcja F – Dokument potwierdzający nabycie:
48. Zaznacz pole „umowa” – jeśli otrzymałeś nieruchomość na podstawie aktu notarialnego.
🟩 Sekcja G – Przedmiot darowizny:
Wpisz dane dotyczące nieruchomości:
- a. – Opisz nieruchomość (np. “Lokal mieszkalny o pow. użytk. 48,20 m², nr KW…”).
- b. – Udział – jeśli całość, to wpisz „1/1”.
- c. – Adres nieruchomości.
- d. – Wartość rynkowa nieruchomości w dniu darowizny (np. „380 000 zł”).
🟩 Sekcja H – Stosunek do darczyńcy:
88. Zaznacz odpowiednie pole (np. „2. zstępny” – jeśli jesteś dzieckiem darczyńcy, „3. wstępny” – jeśli jesteś rodzicem itd.).
🟩 Sekcja I – Sposób przekazania środków:
89–92 – zaznacz, w jaki sposób darowizna została przekazana. Przy nieruchomości zwykle pomijasz ten punkt lub podajesz np. „rachunek bankowy”, jeśli była dopłata pieniężna.
🟩 Sekcja J – Uwagi:
93. Możesz wpisać numer telefonu i ewentualnie adres do korespondencji.
🟩 Sekcja K – Podpis:
94–96. Podaj datę wypełnienia, swoje imię i nazwisko oraz podpis.
Darowizna nieruchomości a terminy

Darowizna nieruchomości przed upływem 5 lat
Decydując się na darowiznę mieszkania, wielu właścicieli nieruchomości zastanawia się nad kwestią podatków. Dobra wiadomość jest taka, że darowizna nieruchomości dokonana przed upływem 5 lat od momentu jej nabycia nie powoduje obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) przez darczyńcę. Kluczową rolę odgrywa tutaj fakt, że przekazanie nieruchomości ma charakter nieodpłatny – darczyńca nie otrzymuje żadnego ekwiwalentu finansowego, co wyklucza powstanie przychodu do opodatkowania.
Jak uniknąć płacenia podatku?
Istnieje kilka sposobów, aby uniknąć płacenia podatku od darowizny nieruchomości. Jednym z nich jest skorzystanie ze zwolnienia przewidzianego dla najbliższej rodziny, czyli dla tzw. zerowej grupy podatkowej (małżonek, rodzice, dziadkowie, dzieci, wnuki, rodzeństwo). Jeśli darowizna nieruchomości następuje w obrębie tej grupy, obdarowany może być zwolniony z podatku od darowizny, pod warunkiem zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od daty jej otrzymania. Innym sposobem jest darowanie nieruchomości po upływie 5 lat od jej nabycia, co zwalnia darczyńcę z podatku dochodowego. Planując darowiznę nieruchomości, warto skonsultować się z doradcą podatkowym, aby wybrać najkorzystniejsze rozwiązanie i uniknąć podatku.
Darowizna mieszkania przed upływem 5 lat a sprzedaż – czy trzeba zapłacić podatek?
Jeżeli osoba, która otrzymała mieszkanie, postanowi sprzedać nieruchomość z darowizny przed upływem 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym ją otrzymała, musi liczyć się z koniecznością zapłaty 19% podatku dochodowego od dochodu ze sprzedaży. Wyjątkiem od tej reguły jest skorzystanie z tzw. ulgi mieszkaniowej, która umożliwia umorzenie podatku. Warunkiem zwolnienia z podatku jest przeznaczenie środków na cele mieszkaniowe w ciągu 3 lat od transakcji.
Umowa darowizny mieszkania
Jak sporządzić umowę darowizny?
Aby sporządzić umowę darowizny, należy uwzględnić kilka kluczowych elementów. Przede wszystkim, akt darowizny powinien zawierać dokładne dane darczyńcy i obdarowanego, opis przedmiotu darowizny (np. darowizna nieruchomości, darowizna mieszkania) oraz oświadczenie darczyńcy o chęci darowania. Umowa powinna być sporządzona w formie pisemnej, a w przypadku darowizny nieruchomości, w formie aktu notarialnego. Jeśli przedmiotem darowizny jest mieszkanie lub inna nieruchomość, należy pamiętać o wpisie do księgi wieczystej. Umowa darowizny, która ma za przedmiot nieruchomość, musi określać, kto ma ponosić koszty notarialne i sądowe związane z zawarciem tej umowy.
Wymagane dokumenty
Do sporządzenia aktu darowizny potrzebne są określone dokumenty. Należy przygotować dokument tożsamości darczyńcy i obdarowanego, akt notarialny nabycia nieruchomości przez darczyńcę, numer księgi wieczystej nieruchomości oraz zaświadczenie o braku zaległości w podatkach. Dodatkowo, może być wymagana decyzja o warunkach zabudowy, wypis z rejestru gruntów albo zaświadczenie o przeznaczeniu nieruchomości w planie miejscowym. Do zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego potrzebny będzie dowód własności darowanej rzeczy. Dokumenty te potwierdzają prawa darczyńcy do nieruchomości.

Podpisywanie umowy darowizny
Podpisanie aktu darowizny jest kluczowym momentem finalizującym proces przekazania majątku. W przypadku darowizny nieruchomości lub darowizny mieszkania, umowa musi być zawarta w formie aktu notarialnego, co oznacza, że podpisy składa się w obecności notariusza. Notariusz potwierdza tożsamość stron umowy, czuwa nad prawidłowością jej treści oraz pobiera należny podatek. Po podpisaniu aktu notarialnego, notariusz przesyła wypis aktu do urzędu skarbowego, co inicjuje proces opodatkowania darowizny. Warto pamiętać, że podatek od darowizny mieszkania trzeba zapłacić w terminie 14 dni od daty powstania obowiązku podatkowego. W dalszej części artykułu powiemy jak można uniknąć podatku od darowizny, oraz jak uchronić się przed podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Przykładowy wzór umowy darowizny 2025
Darowizna w rodzinie – kiedy trzeba zapłacić podatek od darowizny mieszkania?

Darowizna dla dziecka
Darowizna dla potomka jest popularnym sposobem przekazania majątku. W kontekście podatkowym, darowizna od rodzica dla dziecka podlega szczególnym regulacjom. Dziecko, jako osoba z tzw. zerowej grupy podatkowej, nie musi być obciążone podatkiem od darowizny, pod warunkiem zgłoszenia tejże do urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od daty jej otrzymania. Darowizna mieszkania dla dziecka to często sposób na zapewnienie mu startu w dorosłe życie. Należy jednak pamiętać o dopełnieniu wszystkich formalności, aby uniknąć problemów z podatkiem od darowizny.
Wpływ darowizny na dziedziczenie
Darowizna może mieć wpływ na przyszłe dziedziczenie, zwłaszcza jeśli chodzi o zachowek. Zachowek to fragment spadku, która przysługuje najbliższym krewnym spadkodawcy, jeśli zostali pominięci w testamencie lub otrzymali zbyt małą partycypację w spadku. Darowizna, zwłaszcza darowizna nieruchomości, może być zaliczona na poczet zachowku, co oznacza, że obdarowany może być zobowiązany do zapłaty zachowku innym spadkobiercom. Warto pamiętać, że darowizna mieszkania dla dziecka może wpłynąć na wysokość zachowku należnego innym dzieciom lub małżonkowi. Planując darowiznę, warto uwzględnić jej wpływ na przyszłe dziedziczenie i zachowek.
Darowizna a podatek od spadku i darowizn
Darowizna podlega podatkowi od spadku i darowizn, regulowanemu przez ustawę z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn. Podatek płaci obdarowywany, a jego wysokość zależy od wartości darowizny i grupy podatkowej, do której należy obdarowany. Darowizna mieszkania lub innej nieruchomości w rodzinie może być wyłączona z obowiązku podatkowego, jeśli spełnione są określone warunki, np. zgłoszenie darowizny do urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy. Należy pamiętać, że podatek od darowizny musi zostać zapłacony w określonym terminie od momentu jej otrzymania.
Skup nieruchomości z darowizny
W Awentin jesteśmy ekspertami od szybkiej i bezpiecznej sprzedaży nieruchomości – możesz bez obaw i komplikacji dowiedzieć się, jak skutecznie i bezpiecznie przeprowadzić proces związany z darowizną lub sprzedażą mieszkania. Transparentność, uczciwość i kompleksowa obsługa klienta sprawiają, że cały proces przebiega bez stresu i niejasności, pozwalając szybko osiągnąć swoje cele finansowe.